Ripple Altcoin İncelemesi, Ripple (XRP) Nedir?
Ripple nedir? Ne değildir? Ripple hakkında bilmeniz gereken her şey bu analizde.
Giriş
Ripple, dünyada pek çok kripto para yatırımcısının ilgisini çekmiş bir tokendir. Aynı şekilde, Türk yatırımcıların da en gözde tokenlerinden biridir. Ülkemizde bu işlerle ilgisi olsun veya olmasın, Ripple’ın adını duymayan kalmamıştır. Hatta kimi dizilerde bile konu malzemesi yapılmış, televizyonlarda ekonomi bültenleri dışında bile adından söz ettirmeyi başarmıştır. İşin magazinsel yanı bir yana, aslında tüm bu şanın ve şöhretin pek çok sebebi bulunmaktadır. Öyle ya da böyle, nam-ı diğer XRP; %35627 gibi astronomik bir oranla; 2017’nin en çok kazandıran tokeni olmuştur [1] ve sadece bu yüzden bile detaylı bir araştırmayı hak etmektedir. Aşağıdaki resimde, 2017 XRP-USD grafiğine göz atabilirsiniz.
Peki XRP dediğimiz şey gerçekte nedir? Diğer tüm projelere baktığımız açıyla analiz edersek, ortaya nasıl bir token çıkmaktadır?
Ripple Nedir?
Ripple 2012 yılında, hızlı ve etkin para transferi gerçekleştirebilmek için, hem kripto para birimi hem de RippleNet adı verilen bir ödeme ağı olarak ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda kendi adını taşıyan bir şirket olarak faaliyet yürümektedir. Los Angeles, San Francisco,
New York, Londra, Sydney, Hindistan, Singapur ve Luksemburg’da ofisleri bulunmaktadır [2]. BitCoin’in para transferindeki yavaşlığını ve pahalı işlem ücretlerini fırsata çevirmeye odaklı olarak ortaya çıkmıştır. Bu vaatleri yerine getirdiği gibi, günümüz itibari ile “para birimi esnekliği” özelliği de sunmaktadır. Yani RippleNet vasıtasıyla, dolar, euro, altın ve hatta bonus olarak kazanmış olduğunuz uçak milleri gibi kazançlarınızı da sorunsuz bir şekilde havale edebilmektesiniz.
Teknolojik Altyapısı
Ripple kendisini gerçek zamanlı brüt ödeme sistemi (RTGS) adı verilen bir ağ sistemi olarak tanımlar. Yani, ortak bir defter üzerinden yapılan işlemlerin kayıtlarını devamlı karşılaştıran, bağımsız olarak onaylanan sunuculardan oluşan bir ağ tarafından yönetilmektedir. Bunlar yapılırken, BitCoin gibi “proof of work” denilen, enerjiye (işlemcilere) bağımlı bir yol izlenmez. Bu aşamada, bütünlüğü sağlamak için sunucuları doğrulayanlar arasında bir fikir birliği sağlayan, paylaşımlı, ortak bir veritabanı kullanılır. Sunucuları doğrulayanlar, bireylerden bankalara kadar herkes olabilmektedir ve tüm bu kişi veya kuruluşlar; Ripple protokölüne tabii olmak durumundadır. Buraya kadar anlatılanlar kulağa blok zincir gibi geliyor olabilir. Ancak bu yapının diğer pek çok kripto paraya göre en büyük farklarından birisi; blok zincir tabanlı olmamasıdır [3]. Özetle, verileri sadeleştirip daha küçük birimler haline dönüştürür ve böylece anında ve ucuz transfer işlemini mümkün hale getirir.
Ripple’ın Bankalarla Anlaşmaları
RTGS adı verilen ağ sistemi sayesinde, eğer bir banka RippleNet’i bünyesine entegre ederse, bu sistemi entegre etmiş diğer bankalar ile arasında; yerel, ulusal veya uluslar arası nitelikte olup olmadıkları fark etmeksizin RippleNet ile birbirlerine bağlanabilirler. Böylece yukarıda bahsi geçen avantajlardan faydalanmış olurlar (herhangi bir para biriminde hızlı ve ucuz transfer). Aşağıda bu sistemi test etmekte olan veya entegre etmiş olan bankaların bir kısmını sembolik olarak görebilirsiniz.
Bu listedeki kuruluş sayısı (çoğunluğu banka olmakla beraber) 45’e kadar çıkmaktadır. Ve buna ek olarak, entegrasyon planı hazırlıklarına başlamış olan yaklaşık 50 kadar daha kuruluşun olduğu söylenmektedir. Görüldüğü üzere, Türkiyeden Akbank da bu ortaklık listesi içerisinde yer almaktadır [4]. Kısaca, ortaklıklar konusu Ripple’ın en güçlü yanlarından birini oluşturmaktadır. Ekibi içerisinde de zaten pek çok donanımlı üst düzey yetkililerinin arasında, bankacılık kökenli yöneticiler barındırmaktadır. Para transferi konusundaki üstünlüklerini web sitelerinde aşağıdaki resimde görüldüğü gibi ifade etmekten de geri kalmıyorlar [2].
Piyasa Hacmi ve Token Dağılımı
16.03.2018 itibari ile Ripple, 27.722.359.868$ hacim ile, BitCoin ve Ethereum’dan sonra 3. en büyük hacme sahip kripto para olarak görülmektedir. Takipçileri ise sırasıyla, BitCoin Cash, LiteCoin, Cardano ve NEO olarak yer almaktadır. An itibari ile 0,68 dolardan işlem gören XRP’nin sirkülasyon halindeki token miktarı 39.091.716.516 adettir. Toplam miktar ise, 99.992.497.246 adet XRP’dir [5]. Maksimum miktar 100 milyarken, bu aradaki kayıp neden diye soracak olursanız; bunun cevabı Ripple’ın tıpkı Tron’un da hayata geçireceği gibi yavaş yanmaya tabii olmasıdır. Her para transferi işlemi sonrasında belli bir miktar token sistemden silinmektedir. Piyasa hacmi dışındaki bir diğer husus ise token dağılımıdır. Aşağıdaki resimde XRP’nin dağılımının dairesel grafiğini görmektesiniz [6].
Burada, açık mavi kısım; biraz önce bahsetmiş olduğumuz gibi piyasaya sürülmüş token miktarını göstermektedir. Daha önce %62 olarak belirlenen Ripple şirketine ait olan dilimin büyük bir kısmının Escrow isimli kilitli bir cüzdana aktarılmış olduğunu görüyoruz. Alınan büyük eleştirilerden sonra şirket kendi payını 60 milyar XRP’den 6,2 milyara düşürmüş olsa da; Escrow hesaplarına güvenip güvenmeme konusu yatırımcıların kendi analiz ve araştırmalarına kaliyor. Yine de şekildeki dağılım, genel olarak istenmeyen bir durumdur. Her ne kadar beklenmese de, yaklaşık 60 milyar XRP’nin şirket tarafından satılması sonucu ortaya çıkacak çöküş senaryosunun ihtimalinin varlığı bile kimilerine göre epey endişe vericidir. Bu noktada sosyal medya kullanıcıları ve kripto paracılar ikiye bölünmektedir: 1) Bu tablonun sert bir şekilde güvenilmez olduğunu savunanlar, 2) hiç bir problemin olmadığını savunanlar.
Ripple’ın Bulunduğu Borsalar
Yatırımcıların bir kısmı, “XRP benim gözümde bir kripto para bile değildir” görüşünü savunsa da, bu token kripto para borsalarının büyük bir çoğunluğu tarafından çoktan işleme açılmıştır [7]. Bu noktada borsaların her zaman kendi çıkarlarını düşünecek olmalarını da unutmamak gerekir (doğal olarak). Bir coin’in veya token’in büyük borsalarda var olması, onun yatırım yapılabilir olması için tek başına yeterli bir sebep değildir. Sosyal medyayı analiz ettiğimizde, ülkemizde bu mantık hatası en çok Tron (TRX)‘da yapılıyor. Aşağıda XRP’nin BitCoin karşılığında takas işlemi gördüğü borsaların güncel listesi mevcuttur [5], [8], [9].
Binance, Huobi, OKEx, Poloniex, Bittrex, Bitfinex, HitBTC, CoinEgg,
Kraken, Upbit, Bitstamp, Exmo, ZB.COM, Bitsane, BCEX,
Gatehub, CEX.IO, Bitstamp, Bitcoin Indonesia, Exrates, Gate.io,
AEX, OTCBTC, Tripe Dice Exchange, Bits Blockchain, Bitso,
Coinrail, BTC Markets, Mr. Exchange, Abucoins, Qryptos, CoinFalcon,
BitFlip, LakeBTC ve Coinbe
Bu borsaların çoğu sadece BitCoin değil, Dolar, Tether, Euro, Ethereum karşılığında da Ripple alım satım hizmeti vermektedir. Türk Lirası bazında ise, VeBitCoin, BTCTurk, Koineks ve OVIS borsaları göze çarpmaktadır. Yani başka hiç bir para birimine ihtiyaç duymaksızın, bu borsalardan TL ile XRP alım satımı yapılabilmektedir [5].
Ripple’ın BitCoin’den Temel Farkları Nelerdir?
Bu şekilde kıyaslayarak, Ripple hakkında çok daha iyi fikir sahibi olabiliyoruz, zira BitCoin kripto paraların atası niteliği taşıdığından deney tüpümüzdeki kontrol grubunu oluşturuyor. İşte temel farklar [10], [11].
Decentralization (Merkezi olmama):
BTC: Merkezi değildir, yani herhangi bir yönetici organ tarafından kontrol edilmez. İsteyen herkes madencilik yapabilir.
XRP: Yüksek oranda merkezidir. Şirketler, hükümetler veya bankaların yönetimi ve kontrolü altında tutulabilmektedir.
Toplam Miktar:
BTC: Maksimum coin miktarı: 21 milyon, Sirkülasyon halindeki miktar ise: 16,9 milyon adettir.
XRP: 100 milyar olan maksimum miktarın, 39 milyar adeti sirkülasyondadır (piyasa sürülmüştür).
Token Dağılımı:
BTC: En büyük BitCoin cüzdanı, tüm BitCoin’lerin yaklaşık %1’ine sahiptir.
XRP: Ripple’da ise, en büyük ilk iki cüzdanda tüm XRP’nin %62’si bulunmaktadır.
Transfer Hızı
BTC: Yapılan transferler yaklaşık 10-70 dakika kadar zaman almaktadır.
XRP: Bu hız 2 ila 5 saniye aralığında değişmektedir.
Dolar bazında fiyatları
BTC: 16 Mart 2018 itibari ile 8200$ civarında bulunmaktadır.
XRP: Yine aynı tarih itibari ile 0,68$ olarak işlem görmektedir.
Teknolojik Altyapı
BTC: BitCoin bildiğimiz Proof of Work sistemi ile çalışır.
XRP: En sade ifadeyle iteratif konsensus yöntemini izler (ilgili başlıkta detaylıca anlatmıştık).
Gizlilik
BTC: BitCoin’de cüzdan numaraları ve transfer edilen para miktarları dışında neredeyse her şey gizli kalır.
XRP: Gizlilik daha düşüktür. Şirketler, bankalar veya hükümetler bilgilerinize erişebilir.
Bu liste detaylara indikçe uzayıp gidebilir, ancak en önemli kriterler bunlardır diyebiliriz.
Ripple Fiyat Tahminleri
Pek çok kaynakta, farklı farklı XRP fiyat tahminleri yapılmaktadır. Bunların tutarlılığı veya tarafsızlığı tartışmaya aciktir. Örneğin, önümüzdeki yıllar içerisinde XRP’nin 1000$ olacağı yönünde haberler yapılmakta olduğu gibi, 7-10$ arası olacağı yönünde haberler de internet ortamında mevcuttur. En basit mantıkla bile bu aradaki 100 kattan fazla farkın tutarlı olma ihtimali yoktur. Yine de, sosyal medyadaki kripto para borsacılarının genel motivasyonunu ve baz aldıkları fiyat tahmin kaynaklarından yola çıkarak, aşağıdaki gibi bir fiyat tahmininin, normale en yakın tahminlerden biri olarak işaret edildiği görülmektedir [12].
Görüldüğü üzere, ilk sütunda bulunduğu aya girerken ki mevcut fiyat öngörüsü bulunmaktadır. Bir sağındaki sütunda ise o ay içerisinde yakalayabileceği minimum ve maksimum değerleri gösterilmektedir. Kalınla yazılmış 3. sütunda ise o ayı hangi fiyattan kapatacağına dair tahmini görmektesiniz. Diğer sütunlar sırasıyla aylık ve toplam bazda yüzdelik değişimleri öngören gösterimlerdir.
Yani bu tahmine göre 2018 sonunda Ripple fiyatı 0,32$ civarında işlem görecektir. 2019’da bu rakam 0,67$ olacaktır.
Eğer elinizde XRP bulunduruyorsanız veya almayı düşünüyorsanız bu varlıklarınızı XRP ile uyumlu cüzdanlara çekebilir ve borsada bulunan tokenlerinizi her ihtimale karşı güvene almış olursunuz. Bunun için en iyi Ripple cüzdanları rehberimizi incelemenizi tavsiye ederim.
Ayrıca Bkz:
Dragonchain Altcoin İncelemesi
KAYNAKÇA
[1] https://thebestbinaryoptionsbrokers.net/the-most-profitable-top-cryptocurrency-in-2017-is-ripple-with-35627
[2] Ripple Resmi Web Sitesi
[3] https://bitcoinmagazine.com/guides/what-ripple/
[4] https://99bitcoins.com/ripple/
[5] https://coinmarketcap.com/
[6] https://blog.zebpay.com/ripple-xrp-for-beginners-6cdad0c49a71
[7] https://www.ig.com/uk/trading-opportunities/2018/01/05/what-is-ripple–41437
[8] https://en.wikipedia.org/wiki/Ripple_(payment_protocol)
[9] https://blog.zebpay.com/ripple-xrp-for-beginners-6cdad0c49a71
[10] https://www.quora.com/How-is-Ripple-different-from-bitcoin
[11] https://www.inverse.com/article/39947-ripple-vs-bitcoin-5-biggest-differences-between-the-cryptocurrencies
[12] https://longforecast.com/ripple-price-prediction-2018-2019-2020-2021-xrp-to-usd
Elinize sağlık cidden güzel